«Η ιστορία διδάσκει τούτο: ότι οι λαοί και οι κυβερνήσεις ποτέ δεν έμαθαν τίποτε από την ιστορία».
(Έγελος)
Με το μάθημα της Ιστορίας μπορούμε να αναδείξουμε τον ρόλο της ιστορικής γνώσης στη διαμόρφωση της ατομικής συνείδησης, αλλά και την πορεία στον χρόνο των κοινωνιών και των κρατών. Άτομα, λαοί και έθνη διαμορφώνονται από την ιστορία τους ανεξάρτητα από τη βούλησή τους και από το βαθμό γνώσης του ιστορικού τους παρελθόντος. Κάθε άτομο και λαός δεν είναι ένα αυτοφυές δημιούργημα, ούτε προϊόν αυθαίρετης δημιουργίας του παρόντος, αλλά είναι ένα ιστορικό δημιούργημα. Η πορεία του ανθρώπου πάνω στη Γη είναι η συνισταμένη των τριών διαστάσεων του χρόνου, του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.
Τα έθνη διαμορφώνονται από την ιστορία τους
Από τις τρεις αυτές διαστάσεις του χρόνου, το παρελθόν είναι αυτό που καθορίζει σε σημαντικό βαθμότην πορεία του ανθρώπου τόσο κατά την διάρκεια του παρόντος όσο και στο μέλλον.Η ιστορία, ως συμπυκνωμένη εμπειρία και σοφία του παρελθόντος, αποτελεί την αναγκαίαπροϋπόθεση για την εξέλιξη και πρόοδο κάθε λαού. Η ιστορία, δεν είναι μόνο ένας κλάδος τηςεπιστήμης ή ένα μάθημα για την εθνική διαπαιδαγώγηση των νέων αλλά είναι το ατομικό και εθνικό «θησαυροφυλάκιο» μέσα στο οποίο βρίσκονται στοιχεία απαραίτητα για την ατομική και εθνική μας συγκρότηση.Η ιστορία είναι η ατομική και εθνική μας μνήμη. Η ίδια η ζωή χαρακτηρίζεται από τη δυνατότητα-ικανότητα να ανακαλεί σκέψεις και γεγονότα του παρελθόντος και με βάση αυτά να προγραμματίζει το μέλλον.
Διδακτικό σενάριο θεματικής εβδομάδας στο Γυμνάσιο βασισμένο στη βιωματική μέθοδο με θέματους εθισμούς Ο πληθυσμός– στόχος του σεναρίου είναι οι μαθητές όλων των τάξεων του Γυμνασίου, αφού στο πλαίσιο της θεματικής εβδομάδας όλοι οι μαθητές Γυμνασίου παρακολουθούν τα θέματα που έχουνεπιλέξει οι εκπαιδευτικοί να τους παρουσιάσουν. Επίσης, τα θέματα της θεματικής εβδομάδας προσφέρονται για την τεχνική της βιωματικότητας λόγω του ενδιαφέροντός τους για τους μαθητές καιτη διασύνδεσή τους με την πραγματική ζωή. Επίσης, οι μαθητές, όντας απαλλαγμένοι από ταμαθήματα και τον εργασιακό φόρτο των προηγούμενων εβδομάδων, διάκεινται θετικά και είναι πιο πρόθυμοι στην προσέγγιση των θεμάτων της θεματικής εβδομάδας, η οποία μπορεί να αποτελέσει γι’αυτούς ένα ευχάριστο και πολύ δημιουργικό διάλειμμα.
Εκπαιδευτικοί στόχοι:
Να έρθουν σε επαφή οι μαθητές με όλες τις μορφές του εθισμού
Να διαχωρίζουν τον εθισμσε ουσίες από άλλες ψυχολογικές μορφές εθισμού
Να προβληματιστούν για τις αιτίες των εθισμών
Να αναγνωρίζουν τα άτομα που έχουν εθισμούς
Να μάθουν πώς να προστατευτούν οι ίδιοι από τους κινδύνους των εθισμών
Να κατανοούν και να βοηθούν τα εθισμένα άτομα
Να απομυθοποιήσουν τις ουσίες και να τις δουν στις πραγματικές τους διαστάσεις
Το να μιλάμε για τα προβλήματά μας είναι ο μεγαλύτερος εθισμός. Κόψε τη συνήθεια, μίλα για τη χαρά σου
Rita Schiano
1ο στάδιο: βιώνοντας, διάρκεια 15 λεπτά
Με την τεχνική του καταιγισμού των ιδεών και με χρήση πίνακα και μαρκαδόρου οι μαθητές καλούνταινα αναφέρουν τις μορφές εθισμού που γνωρίζουν και αν είναι δυνατόν να αναφέρουν και έναχαρακτηριστικό παράδειγμα εθισμού από την προσωπική τους εμπειρία. Οι απαντήσεις τους γράφονται από τον εκπαιδευτικό ή από τον κάθε μαθητή στον πίνακα. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον όλων του των μαθητών και να τους επισημάνει τη συντομία που χρειάζεται στις αναφορές τους σε αυτό το στάδιο. Επίσης, τους βοηθά να δίνουν διαφορετικές απαντήσεις για να καλυφθούν όλες οι μορφές του εθισμού (κάπνισμα, ναρκωτικά-ουσίες, αλκοόλ, υπερβολική ή παράλογη χρήση φαρμάκων-ψυχοφαρμάκων, τζόγος, εθισμός στο διαδίκτυο….). Στο στάδιο αυτό αξιολογείται ο βαθμός εμπλοκής των μαθητών (πρέπει όλοι να συμμετέχουν με ένα τέτοιο θέμα) και το αν έχουν κατανοήσει τη διαδικασία και τις οδηγίες του διδάσκοντα, ειδικά στη συντομία του χρόνου και την αποφυγή αναλύσεων και πλατειασμών στο στάδιο αυτό.
2ο στάδιο: Νοηματοδοτώντας, διάρκεια 30 λεπτά
Στο στάδιο αυτό ο εκπαιδευτικός προβάλλει τέσσερις σύντομες διαφημίσεις, δύο για το κάπνισμα και το αλκοόλ (από τις απαγορευμένες πλέον), μία για τα σύγχρονα on line video games και μία για το καζίνο. Καλούνται να ανασύρουν από τη δική τους εμπειρία αντίστοιχες διαφημίσεις σχετικές με θέματα εθισμού και να σχολιάζουν με συντομία τον ρόλο της διαφήμισης στην ανάπτυξη των εθισμών. Η εκπαιδευτική τεχνική είναι η διδακτική αξιοποίηση του video ενώ τα εκπαιδευτικά υλικά είναι τα προβλεπόμενα για βιντεοπροβολή (πίνακας, υπολογιστής, ηχεία, βιντεοπροβολέας, ελεγχόμενα το διαδίκτυο) Οι μαθητές παρακολουθούν με προσοχή τα video, μοιράζονται την εμπειρία τους, ενθαρρύνονται να καλύπτουν με τις απαντήσεις τους και τα σχόλιά τους όλες τις μορφές εθισμού. O εκπαιδευτικός φροντίζει να μιλούν όλοι και από λίγο και ενισχύει τον διάλογο και τη δημοκρατία. Στο στάδιο αυτό αξιολογείται και πάλι η κινητοποίηση ο βαθμός εμπλοκής των μαθητών στη διαδικασία, η βιωματική προσέγγιση του θέματος και η δυνατότητα σχολιασμού του και η αλληλεπίδραση των μαθητών αφού μοιράζονται και συγκρίνουν τις εμπειρίες τους. Επίσης, και σε αυτό ο στάδιο η τήρηση του χρόνου και η εφαρμογή των οδηγιών του διδάσκοντα είναι σημαντικά.
3ο στάδιο, Αναλύοντας, διάρκεια: σαράντα πέντε λεπτά, μέθοδος: εργασία σε ομάδες
Οι μαθητές χωρίζονται σε τρεις ομάδες και καλούνται να αναλύσουν η μία ομάδα τις αιτίες των εθισμών, η δεύτερη τις συνέπειές τους στο άτομο και την κοινωνία και η τρίτη τους τρόπους αντιμετώπισής των εθισμών από πολιτεία, εκπαίδευση και άτομα ξεχωριστά. Οι μαθητές καλούνται να αξιοποιήσουν τα προηγούμενα ερεθίσματα και να εμβαθύνουν στο φαινόμενο των εθισμών, να το εξηγήσουν πολύπλευρα, να αναφερθούν αναλυτικά στις συνέπειές του και να προτείνουν όλοι μαζί τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος. Στο στάδιο αυτό αξιολογείται η κριτική ικανότητα των μαθητών, η συνθετική τους ικανότητα, η συνεργασία τους με τις ομάδες τους και η σύνθεση των συμπερασμάτων τους, η δημιουργικότητά τους, η ενσυναίσθηση και πάλι η ικανότητά τους να ακολουθούν τις σαφείς οδηγίες του διδάσκοντα και η τήρηση του χρονικού πλαισίου.
